الف: دسته اوّل مانند مرحوم سيد ابن طاووس در لهوف و مرحوم عباسقلي خان سپهر در ناسخ التواريخ و سيد ابراهيم موسوي در وسيلة الدارين في انصار الحسين ـ عليه السلام ـ و علامه مجلسي در بحار الانوار جلد 45 و... .
اين دسته چنين نقل مي کنند که وقتي کاروان اهل بيت ـ عليهم السلام ـ از شام خارج شدند فضاي شهر عوض شده بود مردمي که براي ديدن اسيران جشن گرفته بودند و با شادي به استقبال آنها رفتند پس از حدود 8 روز 4 اقامت همين اسيران مردم را از ظلم و جنايت تاريخي خاندان يزيد آگاه کرده و مظلوميت امام حسين ـ عليه السلام ـ را به آنها فهماندند بنابر اين مردم با ديده گريان آنها را بدرقه کردند و کاروان اسيران با احترام ظاهري زيادي از شام به سوي مدينه روان شدند. امّا همينکه از شام خارج شدند زنان و کودکان از راهنماي کاروان درخواست کردند براي حرکت به سوي مدينه راهي را انتخاب کند تا آنان بتوانند به کربلا وارد شوند. راهنما هم پذيرفت و کاروان از روز هشتم صفر از دمشق راه افتاد و مسير خود را با سرعت ادامه داد تا اينکه توانست در بيستم صفر (اربعين) و قولي سي ام صفر سال 61 به کربلا برسند.به روايتي امام سجاد سر امام را که همراهش بود در همين ايام کنار بدن مقدس امام حسين ـ عليه السلام ـ دفن کرد و به بدن ملحق کرد.
اين نکته هم لازم به ذکر است که جابربن عبد الله انصاري در اربعين شهادت امام حسين ـ عليه السلام ـ يعني بيستم ماه صفر به زيارت امام شتافته است و اين قطعي است و اگر اهل بيت با جابر در کربلا ملاقات کرده باشند پس حتماً در روز اربعين به کربلا رسيده اند کما اينکه همين مطلب را سيد بن طاووس و امثال او گفته اند.
بنابر اين اين دسته چنين مي گويند که اسراي اهل بيت عصر يازدهم محرم از کربلا به کوفه رفتند و پس از 4روز در شانزدهم محرم راهي شام شدند و روز اول صفر به شام رسيدند و پس از 8 روز اقامت در شام به قصد مدينه از شام خارج شدند ولي قبل از رفتن به مدينه به کربلا مراجعت کردند و بيستم صفر (و يا سي ام صفر) به کربلا رسيدند.
ب: دسته ديگري هستند که يا منازل بين شام و مدينه را ذکر نکرده اند و يا معتقدند که اهل بيت از شام مستقيم بسوي مدينه حرکت کردند. مثلاً شيخ مفيد در کتاب شريف الارشاد في معرفة حجج الله علي العباد و مرحوم طبرسي در کتاب شريف اعلام الوري باعلام الهدي هيچ اشاره اي به منازل بين شام و مدينه يا ورود اهل بيت به کربلا در روز اربعين نکرده اند و برخي نيز مثل شيخ عباس قمي در کتاب شريف منتهي الامال و امثال او اين جريان را نقل کرده و سپس آن را بعيد دانسته اند.
نتيجه اينکه: در مورد اينکه آيا اهل بيت امام حسين ـ عليه السلام ـ در مسير شام به مدينه، به کربلا مراجعت کرده و روز اربعين کنار قبور شهدا رسيده اند يا نه؟ دو قول است. هيچ يک از اين دو قول را نمي شود بصورت صد در صد پذيرفت. زيرا هر کدام براي خود دلايلي دارند که نمي توان به راحتي آنها را درک کرد. مثلاً دسته اول مي گويند اهل بيت با جابر در کربلا ملاقات کرده اند و از طرفي يقين داريم که جابر روز اربعين کنار مرقد منور سالار شهيدان بوده و همچنين روايت جابر که گفته وقتي روز اربعين به زيارت حضرت سيد الشهداء رفته بودم صداي کارواني آمد و.....امّا از طرف ديگر مخالفان مي گويند به لحاظ عادي امکان ندارد که در عرض 40 روز آنها به کوفه و پس به شام بروند و در هر کدام چند روز اقامت کنند و در روز اربعين به کربلا برسند. در حقيقت دسته اول دليل نقلي بر حضور اهل بيت ـ عليهم السلام ـ در کربلا دارند و دسته دوّم با دليل عقلي آن را بعيد مي دانند.
نظرات شما عزیزان: